SJ - 3163 : [Z] Persoalan zakat kpd kaum keluarga

:salam

Terdapat 2 pendapat samada diperbolehkan memberi zakat kpd kaum keluarga terdekat.

Qaul pertama:
Kpd ahli keluarga terdekat, ikatan kekeluargaan itu sendiri menjadi penyebab zakat tidak boleh diberikan kpd mereka. Sesetengahnya mengaitkan dgn kewajipan nafkah ke atas ahli keluarga yang kaya kpd ahli keluarga yang miskin. (Abu Ubaid, Al-Amwal & Imam An-Nawawi, Al-Majmu’)

Qaul kedua:
Ada sesetengah fuqaha mengatakan boleh (Al-Mughni 2/483).

Mengulas perbezaan pendapat ini, Al-Qardhawi (Fiqhuz Zakah) memilih pendapat membolehkan kecuali kpd ibu bapa atau anak. Menurut beliau, pendapat ini telah diwarisi sejak zaman para sahabat lagi spt mana yang ditegaskan oleh Abu Ubaid. Al-qardhawi memberikan 2 alasan utk memperkukuhkan hujjahnya:
1. Ayat2 Al-quran dan hadith Rasulullah S.A.W mengenai pengagihan zakat menyebut faqir miskin secara umum sebagai pihak2 yang berhak menerima zakat. Contohnya ayat quran(ÅäãÇ ÇáÕÏÞÇÊ ááÝÞÂÑÁ æÇáãÓÇßíä ) dan hadith ( íÄÎÐ ãä ÃÛäíÇÆåã æÊÑÏ Åáì ÝÞÑÇÆåã ). Menurut beliau, Al-Fuqara’ dan Al-Masakin dlm ayat tersebut dan hadith berkenaan digunakan dlm sifatnya yg umum sehingga merangkumi semua orang faqir dan miskin tanpa mengira samada mereka mempunyai pertalian kekeluargaan dgn pembayar zakat atau tidak.

2. Nas-nas yg khusus tentang galakan memberi sadaqah kpd kaum keluarga. Dlm nas spt itu, perkataan sadaqah digunakan secara umum dan tidak ada huraian dibuat. Ini bererti ia merangkumi sadaqah sunat dan sadaqah wajib.

Dalil:
áåÇÃÌÑÇä¡ÇÌÑÇáÞÑíÉ æÇÌÑ ÇáÕÏÞÉ. "- ÑæÇå ÇáÈÎÇÑí"
“Yang akan memperoleh dua pahala, pahala berdasarkan keluarga dan pahala bersadaqah.” (Hadith Riwayat Bukhari)

Al-Qardhawi menolak pandangan bahawa memberi zakat kpd ahli keluarga terdekat adalah seperti memberi zakat kpd diri sendiri. Walaubagaimanapun pandangan ini benar sekiranya ia melibatkan suami isteri dan ibu bapa serta anak-anak. Ini kerana mereka berkongsi hidup di antara satu sama lain di mana menjadi kewajipan kpd mereka memberi nafkah. Sedangkah ahli keluarga yg lain tidak mencapai status seperti itu. Mereka wajib diberikan nafkah oleh kaum keluarga yang berada hanya sesudah tiada peruntukan dari baitul mal utk mereka. Menurut Imam Abu Hanifah, titik pertikaian pendapat ini ialah berkemungkinan pembayar itu akan menikmati zakat yg diberikannya kpd ahli keluarga terdekat. Kemungkinan itu hanya ada kpd hubungan suami isteri atau ibu bapa dan anak.

Wallahua'lam

Wa'alaikumussalam

Alhamdulillah. JKK Ustaz Zayed. Kami lebih cenderung menerima pandangan Sheikh Dr Yusuf Al-Qaradhawi yg membenarkan berZakat kepada kaum keluarga yang bukan kewajipan untuk kita menafkahkannya secara terus (yang bukan tanggungan kita), contohnya adik-beradik yang susah, saudara-mara dan sebagainya. Apa yang tidak dibenarkan ialah zakat suami kepada isteri, bapa kepada anak-anak, dimana mereka seharusnya diberi ialah nafkah oleh ketua keluarganya mereka dan bukannya zakat.

Didalam soalan mengenai membayar zakat kepada adik atau abang yang ingin melangsaikan hutang, Sheikh Sa’d al-Humayd mengatakan :-